Zero-Knowledge Proof หรือ ZkP เป็นเทคโนโลยีที่ถูกกล่าวถึงเป็นอย่างมาก แต่มันทำงานอย่างไรเเละมีประโยชน์อะไรบ้างในอนาคต สำหรับเราในฐานะผู้ใช้งาน
การทำงานของเทคโนโลยีนี้ คือ การอนุญาตให้คุณพิสูจน์บางสิ่งว่ามันเป็นจริง โดยที่คุณไม่รู้ว่ามันถูกต้องจริงๆ อาจจะฟังดูน่าสับสน แต่การทำงานของมันคือ กาพิสูจน์ด้วยการจำลองทางคณิตศาสตร์ซ้ำๆ เป็นร้อยเป็นพันครั้ง ต่อข้อมูลธุรกรรมที่ถูกส่งเข้ามา และอย่างที่ทราบกันดีว่า ZkP เป็นเทคโนโลยีที่นิยมบน ETH layer2 ทั้งสำหรับการ Roll ups เพื่อเพิ่มความเร็ว และการเพิ่มความเป็นส่วนตัว
อธิบายแนวคิดการทำงานของ ZkP แบบง่ายๆ
ยกตัวอย่างเช่น หากในอุโมงหนึ่งมีเส้นทาง A และ B เเละที่กลางทางมีประตูที่เข้ารหัสลับอยู่ การจะผ่านได้ต้องใส่รหัสให้ถูกต้อง หลัง Alice เดินเข้าไปเลือกเส้นทาง แบบจำลองจะทดสอบโดยการสุ่มผลลัพธ์ของ “เส้นทางในการเดินกลับ”ว่า Alice ต้องเดินออกมาผ่านเส้นทาง A หรือ B ดังที่ปรากฎในภาพด้านล่าง
“การอนุญาตให้คุณพิสูจน์บางสิ่งว่ามันเป็นจริง โดยที่คุณไม่รู้ว่ามันถูกต้องจริงๆ”
การพิสูจน์ว่า Alice ทราบรหัสเปิดประตูหรือไม่ หากมีการสุ่มเพียงครั้งเดียว Alice อาจโชคดี เเม้ไม่มีรหัสแต่ Alice อาจเดินเข้ามาเส้นทางเดียวกับผลลัพธ์ที่แบบจำลองสุ่มบังคับมาให้เเละเดินกลับไปทางเส้นทางเดิมอย่างถูกต้อง มันจึงมีโอกาส 50% ว่า Alice อาจจะมีรหัสหรือไม่ก็ได้
แต่หากมันมีการสุ่มทดลองเป็นร้อยหรือหมื่นครั้ง ระบบก็จะสามารถพิสูจน์ได้ทันทีผ่านความน่าจะเป็นว่า Alice ทราบรหัสเปิดประตูหรือเปล่า โดยที่ Alice ไม่ต้องเปิดเผยให้ใครทราบว่ารหัสลับนั้นคืออะไร เพราะหาก Alice ทราบรหัส Alice จะสามารถเลือกทางเดินกลับได้อย่างถูกต้องทุกครั้งตามที่เเบบจำลองบังคับ นี่คือวิธีการพิสูจน์ความจริงโดยที่ไม่ต้องทราบความจริงเเละ Alice จะยังคงสามารถเก็บรหัสไว้เป็นความลับต่อไป
Zero-knowledge Proof จะนำไปใช้อะไรได้บ้าง
แน่นอนว่ามันเป็นนวัตกรรมที่ใหม่ และมีความเป็นไปได้มากมาย นี่อาจเป็นตัวอย่างเพียงเล็กน้อยเกี่ยวกับประโยชน์ของมันในอนาคต
- การจัดการการระบุตัวตน
ปัจจุบันเวลาที่คุณเข้าเว็บไซต์ต่างๆ คุณจำเป็นต้องเปิดเผยข้อมูลส่วนตัวมากมาย ทั้ง อีเมล ชื่อ หรือ บ้างครั้งอาจเป็นหน้าตาและรอยนิ้วมือของคุณ คุณจำเป็นจะต้อง “เชื่อ” ว่าผู้จัดเก็บข้อมูลที่เป็นบุคคลที่ 3 เหล่านั้น จะไม่นำข้อมูลของคุณทำกระทำการใดที่คุณไม่อนุญาตหรือไม่แม้แต่จะทราบ
เทคโนโลยี ZkP สามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อสร้างระบบระบุตัวตนได้ เช่น Polygon ID ที่จะปกต้องความเป็นส่วนตัวของคุณ แต่ก็ยังระบุตัวตนของคุณได้
- การพิสูจน์ทรัพย์สินส่วนตัว
หากคุณต้องการเช่าหรือซื้อบ้าน คุณคงทราบนี้ว่ามันมีเอกสารข้อมูลส่วนบุคคลมากมายที่คุณจะต้องเปิดเผย เพื่อพิสูจน์สถานะทางการเงินของคุณ และมันเป็นจุดที่ฮีกเกอร์มักขโมยข้อมูลของคุณไปแสวงหาผลประโยชน์ ZkP สามารถใช้เพื่อพิสูจน์สถานะทางการเงินของคุณได้ โดยไม่ต้องเปิดเผยหลักฐานอื่นๆ แก่บุคคลที่ 3
ข้อจำกัดความรับผิด
หมายเหตุบรรณาธิการ: เนื้อหาต่อไปนี้ไม่ได้สะท้อนถึงมุมมองหรือความคิเห็นของ BeInCrypto มันจัดทำขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ในการให้ข้อมูลเท่านั้นและไม่ควรถูกตีความว่าเป็นคำแนะนำทางการเงิน กรุณาทำการวิจัยของคุณเองก่อนที่จะทำการตัดสินใจลงทุนใดๆ
